Większość inwestycji wymaga decyzji środowiskowych i uzyskania zgody od odpowiednich organów. Warto skorzystać zatem z profesjonalnej pomocy przy sporządzeniu ekspertyz przyrodniczych, w tym ornitologicznych. Skorzystanie z usług specjalistów pozwoli bowiem uzyskać na czas odpowiednie zezwolenia, co z kolei pozwoli uniknąć opóźnień w harmonogramie prac.
Przed przystąpieniem do realizacji przedsięwzięcia należy zbadać dany teren pod kątem liczebności poszczególnych gatunków zwierząt, ich zwyczajów, kierunku lotu, itp. Długość trwania takiego monitoringu zależy od rodzaju planowanej inwestycji, jednak zazwyczaj wynosi on cały okres fenologiczny. W tym czasie doświadczony ornitolog obserwuje dokładnie ptaki i opiniuje, w jaki sposób planowane ludzkie działania mogą wpłynąć na ich życie i jakie kroki należy podjąć, by uniknąć negatywnego wpływu na ornitofaunę.
Przede wszystkim jest to pierwszy krok, by uzyskać odpowiednie zezwolenia i móc przystąpić do realizacji inwestycji. Ekspertyzy ornitologiczne wykonane przez fachowców przeprowadzane są tak, by uzyskać jak najwięcej informacji potrzebnych do wystawienia opinii przy jednoczesnym zminimalizowaniu ingerencji w naturalne środowisko ptaków. Na koniec klient dostaje gotowy raport z przeprowadzonej ekspertyzy, który należy dołączyć do dokumentów wymaganych przy ubieganiu się o zgodę na budowę.
budowa elektrowni wiatrowych, linii kolejowych, autostrad, sztucznych akwenów wodnych, lotnisk czy też przed przystąpieniem do remontu budynków zasiedlonych (nawet potencjalnie) przez ptaki. Opinia ornitologiczna potrzebna jest również w przypadku chęci przystąpienia do programu dopłat rolnośrodowiskowych.
Wymóg sporządzenia opinii nie został bezpośrednio zapisany w aktach prawnych. Jednak dokumenty jak rozporządzenia Ministra Środowiska w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt, prawo budowlane czy też ustawa o ochronie zwierząt wskazują na odpowiedzialność karną inwestora w przypadku, gdy podjęte działania w znaczny sposób zaburzą ornitofaunę danego terenu.
Opinie sporządzane są przez doświadczonych ornitologów, którzy potrafią rozpoznać gatunki ptaków na podstawie odgłosów oraz obserwacji upierzenia czy lęgowisk. Pomogą oni scharakteryzować ornitofaunę na badanym terenie oraz wydać opinię, czy podjęte inwestycje mogą wpłynąć na przesiedlenie ptaków czy też być dla nich źródłem zagrożenia.
Raport z prawidłowo przeprowadzonego monitoringu powinien zawierać: